Karadeliklerin Döndüğü Keşfedildi: Peki Bu Ne Anlama Geliyor? 

Dünya’dan 55 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan M87 galaksisi, Güneş’ten 6,5 milyar kat daha büyük bir kara deliğe ev sahipliği yapıyor ve insanlık tarihinde ilk defa görüntülenen bu kara deliğin sırları bir bir çözülüyor. Yeni bir çalışma, galaksinin merkezindeki ünlü kara deliğin gerçekten de döndüğünü ortaya koydu.

Çinli araştırmacı Dr. Cui Yuzhu liderliğindeki uluslararası bir bilim ekibi, dünya çapında 20‘den fazla teleskop tarafından 22 yıl boyunca toplanan gözlemsel verileri inceledi. Yapılan analizler sonucunda M87 galaksisinin merkezindeki dev kara deliğin, her 11 yılda bir aşağı yukarı salınan bir jet akımı sergilediği belirlendi. Bu keşif, kara deliğin gerçekten de döndüğünü doğruluyor.

Kara delikler, muazzam kütleçekimleri sayesinde çevrelerine çektikleri gaz ve tozu yutarak bilinen maddenin dışına gönderirler. İçine düşmeyen parçacıklar, ışık hızına yakın bir hızda hareket ederek eksen boyunca dar ışınlar halinde görünürler. Bu oluşumlara “jetler” denir. Teleskop gözlemleri, M87‘nin jetinin, Einstein‘ın Genel Görelilik Teorisi tarafından öngörülen şekilde, tekrar eden 11 yıllık bir döngü içinde 10 derece salındığını gösteriyor.

Bu keşfin ardındaki temel soru şu: Evrende, bu kadar güçlü bir jetin yönünü değiştirebilecek hangi güç bulunuyor? Araştırmacılar, cevabın galaksinin merkezindeki süper kütleli kara deliğe bağlı yığılma diskinin davranışında gizli olabileceğini düşünüyor. Kara deliğin etrafında dönen maddeler, açısal momentumları nedeniyle yörüngede dönerler ve kara deliğe çekilmeden önce disk benzeri bir yapı oluştururlar. Araştırmacıların analizi, kara deliğin dönüş ekseninin, yığılma diskinin dönüş ekseniyle hizalanmadığını gösteriyor.

Ancak, kara delik dönüyorsa, çevresindeki uzay-zaman üzerinde Einstein‘ın Genel Görelilik Teorisi tarafından öngörülen ve “çerçeve sürüklenmesi” olarak adlandırılan bir etki yaratır. Bu etki, yakındaki nesnelerin dönme ekseni boyunca sürüklenmesine neden olur. Çerçeve sürüklenmesi, Genel Görelilik Teorisi‘ne göre dönen bir cismin çevresindeki uzayın nasıl etkilendiğini açıklar. Pratikte, bu etkiyi göz ardı etmek, uzay araçlarının yörüngelerini yanlış hesaplamalara neden olabilir.

Sonuç olarak, bu çalışma, uzay-zamanın gizemli dünyasına ilişkin anlayışımızı geliştiren önemli bir keşif olarak öne çıkıyor. Ayrıca, Einstein‘ın teorilerinin bir kez daha doğrulandığını gösteriyor. Ancak, M87‘nin yığılma diskinin boyutu ve kara deliğin ne kadar hızlı döndüğü hala tam bir gizem olarak duruyor. Bu bilinmezlik, daha fazla gözlem ve analizle aydınlatılabilir.